Else Lasker-Schüler

Meinblaues Klavier_Safiye Can_Else Lasker-Schüler_Gedichte Türkisch

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şiir: Else Lasker-Schüler (1869−1945),  „Mein blaues Klavier“
Çeviri / Über­set­zung: © Safiye Can, 2015

Grafik: Fer­di Tosunlu

 

Barışalım biz bu gece

Koca­man bir yıldız düşe­cek avucuma
Nöbet tutalım biz bu gece.

Dualar ede­lim
Arp gibi keskin dillerde.

Barışalım biz bu gece
Tan­rı sesi içimiz­den taştıkça.

Çocuk­lar ki kalbimizdir
Din­len­mek ister yorgun şirin.

Ve dudak­larımız öpüşmelidir
Neden çekinelim?

Yüreğim yüreğinin sınırında
Kanındır yanaklarımı kızıla çalan.

Barışalım biz bu gece
Kalpleşirsek ölümsüzlük
Bizimle.

Koca­man bir yıldız düşecek
Avucuma.

Şiir: Else Lasker-Schüler (1869−1945),  „Ver­söh­nung“
Çeviri / Über­set­zung: © Safiye Can, 2013

Bu şiir ilk defa Türkçe’ye çevrildi

Else Lasker-Schüler 1869’de yahu­di köken­li tüc­car ve özel bankacı Aron Schüler ve Jeanette çif­tinin altıncı çocuğu olarak Rheinland-Pfalz‘a bağlı Elber­feld şehirinde dünyaya geldi.
1880 yılın­da sağlık neden­lerinden dolayı 11 yaşın­da iken okul­dan alındı ve evde özel ders görm­eye başladı. 1890 yılın­da çok sevdiği annesi­ni yitir­di; annesinin ölümü ken­disi­ni yaşamı boyun­ca etk­ile­di ve onun yasını tut­tu, adı­na şiir­ler adadı. 1898’de Dr. Berthold Lasker ile tanışıp evlen­di ve yeni evli çift Berlin’e yer­leşti. Bura­da ken­disi­ni çiz­gi ve res­im sanatı­na veren Else Lasker-Schüler, Berlin’in Tier­garten semtinde bir stüdyo kiral­adı. Yakın dos­tu şair Peter Hille sayesinde iki kardeş Hein­rich ve Julius Hart ile tanıştı. 1897’de babası vefat etti. Oğlu Paul’un 1899 yılın­da­ki doğu­mun­dan son­ra 1900 sen­esinde kocasın­dan ayrıldı.
Ilk şiir­leri 1899 yılın­da „Die Gesellschaft“ der­gisinde yayım­landı. 1903’de yazar ve „Der Sturm” adlı dergiyi kuran
else lasker schüler almanca siirHer­warth Walden ile evlen­di. Aynı zaman­da Alfred Döblin, Got­tfried Benn, Franz Wer­fel, Georg Trakl gibi ede­biy­at dünyasının tanın­mış yazarları ile arkadaşlık kurup ede­biy­at çevresi­ni genişlet­ti. 1906’de yakın dos­tu şair Peter Hille vefat etti. „Das Peter-Hille-Buch“ adın­da öykü kitabı yayım­landı. 1907’de „Die Nächte der Tino von Bag­dad“ isim­li öykü kitabı piyasaya sürüldü. 1909 yılın­da tiy­a­tro oyunu „Die Wup­per“ yayım­landı ve ilk defa 1919‘da Berlin‘de gös­ter­il­di. 1912’de eşi Her­warth Walden’den boşandı. 1913 ’de Rusya da mahkum olan anarşist Sen­na Hoy’u (Johannes Holz­mann) ziyaret etti ve serbest bırakıl­ması için mücadele ver­di. Aynı senede şiir kitabı „Hebräis­che Bal­laden“ yayım­landı. 1. Dünya Savaşı’nda Franz Marc gibi birçok ede­biy­at dos­tunu kay­betmesi yaşamını hüzne boğ­du. Onların anısı­na „Der Malik“ öyküsünü yazdı. 1927’de oğlu Paul’un ölümü onu derinden etk­ile­di. Toplum­dan ve insan­lar­dan kaçar oldu ve ken­di­ni şiir­lere ve öykülere odak­ladı. Ken­di­ni kap­tırdığı kurun­tu dünyasın­da elli yıla yakın düzen­siz ve göçebe şair yaşamını sürdürdü. 1932’de Else Lasker-Schüler ve Richard Bellinder’e Kleist Ödülü ver­il­di. 1933’de Nazil­er­den İsviçre’ye kaç­mak zorun­da kaldı, oradan da Filistin’e git­ti. 2. Dünya Savaşı­dan dolaya bir daha İsviçre’ye dönmedi.

22 Ocak 1945’de kalp yet­me­zliğin­den Küdis’de yaşamını yitirdi.

Safiye Can

else lasker schüler gesellschaft_safiye can ceviri siir türkce

 

 

 

 

 

 

 

Pic­ture: Else Lasker-Schüler, 1909/1910
Else-Lasker-Schüler-Vak
fı’nın öner­isi ile

Mit fre­undlich­er Empfehlung der Else-Lasker-Schüler-Gesellschaft

 zur Über­set­zung von “Ver­söh­nung”

Lesung mit Else-Gedicht­en, Bene­fizver­anstal­tung zu Gun­sten von CAP ANAMUR/Deutsche Not-Ärzte e.V.
Safiye Can, 21.11.2015, 12–12:50 Uhr, Musik: Har­ald Eller, Kontrabass